Hakkınızda bir icra takibi başlatıldı ama aslında ortada bir borç yok! Böyle bir durumda ne yapabilirsiniz? İşte tam olarak burada devreye menfi tespit davası giriyor. Borçlu olmadığınıza dair açılan bu dava, sizi hem maddi hem manevi büyük bir yükten kurtarabilir.
Menfi Tespit Davası Nedir?
Menfi tespit davası dediğimiz, borçlu bulunduğunu iddia eden bireye karşı, borçlu olmadığınızı mahkeme kararı ile tespit ettirmek adına açılabilen bir davadır.
Kanuni dayanağı:
İcra ve İflas Kanunu (İİK) m.72
Hangi Durumlarda Açılır?
- Gerçekte borçlu olmadığınız hâlde, hakkınızda icra takibi başlatılmışsa,
- Ödenmiş bir borç için tekrar ödeme isteniyorsa,
- Sahte veya geçersiz bir senet icra takibine konu olmuşsa,
- Zamanaşımına uğramış bir borç için tahsil yoluna gidilmişse,
menfi tespit davası açılabilir.
Davanın Şartları Nelerdir?
- Aktif bir icra takibi başlatılmış olmalı.
Henüz icraya verilmemiş alacak için menfi tespit davası açılmaz.
- İcra takibine itiraz edilmemiş ya da süre kaçırılmış olabilir.
Bu durumda mahkemeye başvurarak borçlu olmadığınızı ispat etmek gerekir.
- Borçlu olduğunuzu iddia eden kişiye karşı açılır.
Davanın Amacı Nedir?
- Borçlu olmadığınızın tespiti
- İcra takibinin durdurulması veya iptali
- Takip nedeniyle uğranılan zarar varsa, %20’ye kadar tazminat talebi
İhtiyati Tedbirle Takibin Durdurulması
Eğer dava açılırken teminat gösterilirse, mahkeme icra takibini durdurabilir. Bu sayede banka hesabınıza, maaşınıza veya malvarlığınıza haciz konulması önlenebilir.
Bu aşamada, mahkemeye genellikle teminat mektubu veya nakit teminat sunmak gerekir.
Menfi Tespit Davası Ne Kadar Sürer?
Dava süresi mahkemenin iş yüküne göre değişmekle birlikte ortalama 6-18 ay sürebilir. Ancak ihtiyati tedbir alındıysa, borçlunun malvarlığı koruma altına alınmış olur.
Yargıtay Ne Diyor?
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/3345 E., 2017/1986 K. sayılı kararında:
“Davacının borçlu olmadığına dair sunduğu yazılı deliller ve tanık beyanları dikkate alındığında, borç ilişkisinin varlığı ispat edilememiştir. Bu sebeple menfi tespit kararı verilmesi yerinde olmuştur.” denilmiştir.
Sonuç: Borçsuzsanız, Hakkınızı Arayın
Haksız yere başlatılan icra takiplerine karşı sessiz kalmak, uzun vadede geri döndürülemez zararlar doğurabilir.
Bu nedenle:
- Gerçekten borçlu değilseniz,
- Elinizde delil varsa,
- İcra takibinden önce ya da sonra harekete geçebilirsiniz.
Menfi tespit davası, borçsuzluğunuzu hukuk önünde tescil ettirmenin en etkili yoludur.
