2022 yılında başlayan ve 2023-2024 yıllarında da uzatılan yüzde 25’lik kira artış sınırı, 2025 yılında da gündemdeki yerini koruyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı’nın ortak çalışması ile beraber, konut kira artış oranı %25 ile sınırlandırılmış hali ile devam etmektedir.
Fakat sınır yalnızca konut kiraları için geçerlidir. İşyeri kiralarında uygulanmadığını özellikle belirtmemiz gerekir.
2. Kira Artış Oranı Ne Zaman Yüzde 25 Sınırında Uygulanır?
- Sözleşmenin yenilendiği tarihte kiracı aynı konutta oturmaya devam ediyorsa,
- Taraflar arasında yeni bir artış oranı belirlenmemişse,
- Sözleşme süresi bir yıl daha uzatılmışsa,
Artış oranı en fazla %25 olabilir.
Bu sınırlama, Borçlar Kanunu’nun 344. maddesine eklenen geçici hükümlerle uygulamaya alınmıştır.
Bu yazımızı da okuyabilirsiniz.
3. TÜFE Oranı Yüzde 25’ten Yüksekse Ne Olur?
Normalde kira artış oranları, on iki aylık ortalamalara göre TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) esas alınarak belirlenir. Fakat %25’lik sınır yürürlükte olduğu süre boyunca, TÜFE oranı bu sınırı aşmış olsa dahi, konut kira artışları bu oranın üzerinde yapılamamaktadır.
Örneğin:
- TÜFE ortalaması: %59,80
- Yasal artış sınırı (konut): %25
- Sonuç: En fazla %25 artış yapılabilir.
4. Sözleşmeye Göre Daha Fazla Artış Yapılırsa Ne Olur?
Kiraya veren, kira sözleşmesine “TÜFE kadar artış yapılacaktır” gibi bir hüküm koymuş olsa bile, yasadaki %25 sınırı bağlayıcıdır. Bu oranın üzerinde yapılan artışlar, geçersiz sayılır. Kiracı fazla yapılan ödemeyi iade davası ile geri talep edebilir.
5. Kira Tespit Davası Açılabilir mi?
Kira bedelinin rayicin çok altında kaldığı durumlarda, kiraya veren kira tespit davası açabilir. Ancak:
- Sözleşmenin üzerinden en az 5 yıl geçmiş olması gerekir.
- Bu davalarda bilirkişi ve emsal kira bedelleri esas alınır.
- Artış, %25 sınırından bağımsız olmakla birlikte hâkimin takdirine dayanarak belirlenir.
6. Kiracı Hakları ve Ev Sahibi Sorumlulukları
- Kiracılar, kanuna aykırı biçimde uygulanan yüksek artışı kabul etmek zorunda değillerdir.
- Ev sahibi, bu nedenle kiracıyı tahliye edemez.
- Kiracı artışı kabul etmiş görünse bile, sonradan yasal sınır dışındaki kısmın iadesini isteyebilir.
Sonuç
2025 yılında konut kira artışlarına yönelik getirilen %25 sınırı, hem kiracılar hem de ev sahipleri için hukuki güvenlik sağlamayı amaçlıyor. Ancak bu sınırlamanın geçici olduğunu ve sözleşme özel hükümlerinin dikkatle incelenmesi gerektiğini unutmamak gerekir.
