İşe İade Davası Nedir ?
İşe iade davası işveren tarafından iş akdinin haksız veya geçerli olmayan sebeplerle feshedilmesi durumunda işçinin kanunen öngörülen süre içerisinde feshin geçersizliğini bu nedenle işe geri dönmesini sağlayan iş davasıdır.
İş sözleşmesinin işveren tarafından feshinin geçerli bir nedene dayandırılmasına ilişkin İş Kanunu madde 18 uyarınca “Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, iş yerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.”
İşveren iş sözleşmesini feshetmesi için geçerli sebebin olduğu fesih türünde sadece iş güvencesine sahip işçilerin belirsiz süreli iş sözleşmelerinde geçerli olan, feshin sonucunda işçinin kıdem tazminatı almasına etki etmeyen fesih için ihbar sürelerine uymayı uyulmadığı takdirde ihbar tazminatı ödemesi gerektiren fesih halidir.
İşe İade Davası Açılmasının Koşulları
-İşçi çalıştığı işyerinde iş güvencesi kapsamında çalışan bir işçi olmalıdır.
-İşçi ile işveren arasında belirsiz süreli iş sözleşmesi yapılmış olmalıdır.
-İşveren işyerinde en az 30 işçi çalıştırıyor olmalıdır.
-İş Sözleşmesi işveren tarafından feshedilmiş olmalıdır.
-İşçi , işyerinde en az 6 aydır çalışıyor olmalıdır.
-İşveren tarafından iş sözleşmesi geçerli olmayan nedenle feshedilmiş olmalıdır.
İş sözleşmesi işçi tarafından feshedildiği takdirde işçi tarafından işe iade davası açılması mümkün değildir.
İşe İade Davasında Zorunlu Arabuluculuk
İş sözleşmesi işveren tarafından haklı olmayan sebeple feshedildiği takdirde işçinin işe iade davası açabilmesi için öncesinde zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulması gerekmektedir. İş Kanunu m 20 uyarınca işe iade davasında arabuluculuğa başvurma zorunluluğu bulunmaktadır. Arabulucuya başvuru süresi 1 aydır. İşverenin işçiye fesih bildirimini yaptığı tarihten itibaren 1 ay içerisinde arabulucuya başvurulmuş olmalıdır. Bu sürenin başlaması için işçinin işten çıkarıldığının bilgisinin işçiye ulaşmış olması gerekmektedir.Zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulmadan dava açılması halinde dava mahkemece usulden reddedilmektedir.
-İşe iade davasında davacı taraf iş güvencesi şartlarına sahip olan belirsiz süreli iş sözleşmesinin tarafı olan ve iş sözleşmesi haklı olmayan nedenle feshedilen işçidir.
-İşe iade davasında davalı taraf belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren sıfatına sahip kişidir.
-İşe iade davalarında görevli mahkeme iş mahkemesidir.
İşe İade Davasında Hak Düşürücü Süre
İşçi tarafından dava açmadan önce zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulduktan sonra arabuluculuk süreci sonunda anlaşmaya varılamaması halinde arabuluculuk son tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren 2 haftalık süre içerisinde işe iade davası açılmalıdır. Bu süre hak düşürücü süre olması nedeniyle mahkemece resen dikkate alınmaktadır.
İşe İade Davasının Sonuçları
İşe iade davasının mahkemece aranan koşulllar oluştuğu takdirde kabul edilmesi halinde iş sözleşmesinin feshinin geçersiz olduğuna ilişkin tespit ve işçinin işe iade edilmesine ilişkin karar verilmektedir.Ayrıca işe iade davasında İş Kanunu gereğince işçi lehine işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine hükmedilmektedir. Bu alacaklar işçi tarafından talep edilmese dahi mahkeme tarafından resen dikkate alınarak karar verilmektedir.
İşçinin işe iadesine karar veren mahkeme işe başlatmama tazminatı ile işçinin boşta geçen süresine ilişkin alacağına ilişkin işçinin dava tarihindeki ücreti esas alınarak parasal miktara karar vermektedir.
İş Kanunu m 21 hükmü uyarınca işe iade kararı verilen işçinin kesinleşen mahkeme kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak amacıyla işverene başvurması zorunlu tutulmuştur. İşçi bu on günlük sürede işverene başvuruda bulunmazsa işverence yapılan fesih geçerli bir fesih sayılmaktadır.
İşçinin işe iade başvurusundan sonra işverenin işçiyi işe başlatma davetine karşılık işçi işe başlamazsaa işçinin işe başlama konusunda samimi olmadığı anlaşılarak işverenin feshi geçerli fesih sonuçlarını doğurmaktadır.
Davacı işçinin işveren tarafından işe başlatılmaması veya işverenin davetine rağmen işe başlamaması halinde kıdem ve ihbar tazminatı yönünden bir değişiklik olmayacaktır.
İşveren, işçinin işe iade başvurusu üzerine işçiyi 1 ay içerisinde işe başlatmadığı takdirde işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olmaktadır.
İşverenin işçinin işe başlama talebini kabul ettğini bir ay içinde işçiye bildirmek zorundadır.
SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)
İşe İade Davası Tazminatı Kaç Maaş?
İşe iade davasını kazanan işçinin işveren tarafından işe başlatılmaması halinde işçiye en az 4 aylık en fazla 8 aylık ücreti kadar tazminat ödemesi gerekmektedir.
İşe İade Davası Kaç Celse Sürer?
İş mahkemelerinde görülmekte olan işe iade davasında mahkemece işverenin iş sözleşmesini feshinin geçerli olup olmadığı tespit edilmekte bu nedenle en az üç veya dört duruşma sürebilmektedir.
6 Ay Dolmadan İşe İade Davası Açılır mı?
İşçinin işe iade davası açabilmesinin koşullarından biri işçinin iş güvencesi kapsamında çalışıyor olması ve işyerinde en az 6 ay süredir çalışması gerekmektedir. Bu şart dava koşulu olması nedeniyle işçinin 6 aydan daha az süreli çalıştığı işverene işe iade davası açması mümkün değildir.
Arabuluculuk Sonrası İşe İade Davası Açma Süresi Nedir ?
Zorunlu arabuluculuk sürecinden sonra arabuluculukta anlaşmaya varılamadığı takdirde dava açma süresi iki haftadır.
