İşveren ile işçi arasında yaşanan anlaşmazlıklar çoğu zaman çözülmeden yargıya taşınmaktadır. Bu tip uyuşmazlıkların çözüm adresi ise genelde iş mahkemeleridir. Fakat 2018 yılında yapılan düzenleme ile beraber, bazı davalar için arabuluculuğa başvuru dava şartı hâline gelmiştir.
Arabuluculuk Zorunlu mu?
Evet zorunludur. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, maaş alacağı benzeri işçilik alacakları ve işe iade davaları adına dava açmadan öncesinde mutlaka arabuluculuk başvurusunda bulunulmalıdır. Aksi halde açılan davalar usulden reddedilebilir.
İş Mahkemesi Dava Süreci Adım Adım
1. Arabuluculuk Başvurusu
- İşçi, bulunduğu yer adliyesindeki arabuluculuk bürosuna başvurabilir.
- Arabulucu dosyaya atanır, işveren ile görüşme organize edilir.
- Ortalama 3 hafta içinde görüşmeler tamamlanır.
- Anlaşma sağlanamazsa, işçi “son tutanak” ile dava açma hakkı kazanır.
2. Dava Açma Süresi
- İşe iade davası için: Feshin tebliğinden itibaren 1 ay içinde arabulucuya başvurulmalı. Arabuluculuk sürecinden sonra 2 hafta içinde dava açılmalıdır.
- İşçilik alacaklarında ise genellikle 5 yıllık zaman aşımı süresi geçerlidir.
3. Mahkeme Süreci
- İş davaları, basit yargılama usulüne göre görülür.
- Duruşmalar daha hızlı ilerler, genellikle tek hakimli yapılır.
- Tanık dinlenir, bordro ve SGK kayıtları gibi belgeler incelenir.
4. Karar ve İcra Takibi
- Mahkeme işçi lehine karar verdiyse, alacaklar karar kesinleştikten sonrasında icra yoluyla beraber tahsil edilebilmektedir.
- İşveren karara uymazsa, haciz işlemi uygulanabilir.
Örnek Yargıtay Kararı
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2022/3928 E. – 2023/1564 K. sayılı kararı:
“Taraflar arasında arabuluculuk süreci tamamlanmadan doğrudan açılan dava, usulden reddedilmelidir. Arabuluculuk dava şartıdır.”
Bu karar, arabuluculuğun zorunlu olduğunu ve dava açmadan önce mutlaka tamamlanması gerektiğini vurgular.
Sonuç
İş mahkemelerinde dava süreci, özellikle usul hatalarına karşı dikkatli yürütülmelidir. Arabuluculuğa başvuru şartı, dava süreleri ve delil toplama süreci profesyonel destek gerektirir.