Dava Dilekçesinin Zorunlu Unsurları
Dava Açarken İlk Adım: Dilekçe Nasıl Olmalı?
Bir davanın mahkemede sağlıklı biçimde yürütülebilmesi için atılması gereken ilk adım doğru ve eksiksiz bir dava dilekçesi sunmaktır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 119. maddesi, dava dilekçesinde mutlaka bulunması gereken unsurları tek tek sayarak hem davacıyı hem de mahkemeyi koruma altına alır.
HMK m.119, dava dilekçesinin içermesi gereken temel bilgileri şu şekilde sıralar:
- Mahkemenin adı,
- Davacı ve varsa kanuni temsilcilerinin ve davalı kişinin adı, soyadı ve adresler,
- Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
- Tarafların var ise kanuni temsilcileri ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresler,
- Davacı kişinin iddiasında dayanak olarak gösterdiği bütün vakıaların sıra numaraları altında ise açık özetleri,
- İddiada bulunulan her bir vakıanın hangi deliller eşliğinde ispat edileceği,
- Dayanılan hukuki sebepler,
- Açık bir şekilde talep sonucu,
- Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası.
Ayrıca, dava dilekçesine varsa belgelerin birer örneği de eklenmelidir.
Dilekçedeki Eksikliklerin Sonucu Ne Olur?
Dilekçede eksiklikler var ise hâkim, HMK m.119’a dayanarak davacıya bir hafta kesin süre verir. Bu sürede eksiklik giderilmezse dava açılmamış sayılır. Yani süreç baştan sona geçersiz hale gelir.
Örnek:
Bir boşanma davasında davacı, eşinin kendisine fiziksel şiddet uyguladığını belirtmiş ancak bu iddiayı hangi delillerle ispat edeceğini belirtmemişse dilekçe eksik kabul edilir. Mahkeme, bu eksikliğin tamamlanmasını ister. Tamamlanmazsa dava açılmamış sayılır.
Yargıtay Ne Diyor?
Yargıtay kararlarında, dava dilekçesinin usule uygun düzenlenmesinin yargılamanın sağlıklı yürütülmesi için zorunlu olduğu defalarca vurgulanmıştır.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2019/4567 E., 2020/789 K. sayılı kararı:
“Dava dilekçesinde olayların özeti ve dayanılan deliller bulunmadığı takdirde, usulüne uygun bir dava açıldığından söz edilemez. Mahkemece, eksikliklerin tamamlanması için süre verilmeden davanın reddi usul hatasıdır.”
Uygulamada Karşılaşılan Hatalar
- T.C. kimlik numarasının yazılmaması
- Delillerin belirtilmemesi
- Talep sonucunun belirsiz olması
- Vekil veya taraf imzasının eksikliği
Bu gibi hatalar, davanın şeklen usulsüz kabul edilmesine ve zaman kaybına neden olabilir.
Sonuç: Güçlü Dilekçe, Sağlıklı Dava
HMK m.119, hem adil yargılanma hakkının hem de yargılamanın etkinliğinin güvencesidir. Bu nedenle dava dilekçesi hazırlanırken sadece hukuki bilgi değil, usul bilgisi de şarttır. Özellikle avukat yardımı olmadan dava açacak kişiler için bu maddenin dikkatle okunması büyük önem taşır.
