Hukuki bir anlaşmazlık yaşadığınızda, “Mahkemeye mi gitsem, yoksa başka bir yol mu arasam?” sorusu aklınıza gelebilir. Türkiye’de arabuluculuk, 2018’den itibaren alternatif bir uyuşmazlık çözümü olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki, arabuluculuk mu yoksa dava mı sizin için daha uygun?
Arabuluculuk Nedir?
Arabuluculuk, tarafların bağımsız ve tarafsız bir üçüncü kişi (arabulucu) eşliğinde, uyuşmazlıklarını müzakere ederek çözmeye çalıştığı bir yöntemdir. Türkiye’de zorunlu arabuluculuk, iş hukuku (örneğin, alacak veya işe iade davaları), ticari uyuşmazlıklar ve kira anlaşmazlıkları gibi belirli davalarda dava açmadan önce bir ön şart. 2025’te, aile hukuku ve tüketici davalarında da arabuluculuk teşvik ediliyor.
Avantajları:
• Hızlıdır: Ortalama 3-4 haftada sonuçlanabilir.
• Ekonomiktir: Mahkeme masraflarına kıyasla daha düşük maliyetlidir.
• Esnektir: Taraflar, çözümü kendileri şekillendirir.
• Gizlidir: Mahkemelerdeki gibi kamuya açık değildir.
Dezavantajları:
• Anlaşma sağlanamazsa, dava yoluna gidilmesi gerekir.
• Zorunlu arabuluculuk, bazı konularda tarafları istemeseler dahi masaya oturtabilmektedir.
Dava Yolu Nedir?
Dava, uyuşmazlığın mahkemede hakim tarafından karara bağlanmasıdır. İş hukuku, aile hukuku veya ticari uyuşmazlıklarda sıkça başvurulan bir yöntemdir.
Avantajları:
• Bağlayıcıdır: Mahkeme kararı kesin bir çözüm sunar.
• Hak arama garantisi: Tarafların hakları ile yasalara uygun şekilde korunur.
• Kapsamlıdır: Karmaşık uyuşmazlıklar için uygundur.
Dezavantajları:
• Yavaştır: Davalar yıllarca sürebilir.
• Maliyetlidir: Mahkeme harçları ve avukatlık ücretleri yüksektir.
• Streslidir: Taraflar arasında gerilim artabilir.
Hangi Yöntem Daha Uygun?
• Arabuluculuk tercih edilmeli eğer:
• Hızlı bir çözüm arıyorsanız.
• Taraflarla uzlaşmaya açıksanız.
• Masrafları düşük tutmak istiyorsanız.
• Örneğin, bir işçi-işveren anlaşmazlığında, işe iade veya tazminat konusunda arabuluculuk hızlı bir çözüm sunabilir.
• Dava yoluna gidilmeli eğer:
• Taraflar arasında uzlaşma imkansızsa.
• Karmaşık bir hukuki mesele varsa (örneğin, miras paylaşımı).
• Bağlayıcı bir karar gerekiyorsa.
2025’te, 9. Yargı Paketi ile arabuluculuk süreçleri daha da güçlendirildi. Örneğin, 20 yıl kıdeme sahip avukatlar için arabuluculuk sınavından muafiyet getirildi ve arabuluculuk tutanaklarının ilam niteliği pekiştirildi.
Ne Yapmalısınız?
Hangi yöntemin sizin için uygun olduğuna karar vermek için bir avukata danışmak en doğrusu. Arabuluculuk sürecinde deneyimli bir hukukçu, haklarınızı korurken uzlaşma şansınızı artırabilir.
Uyuşmazlığınızı çözmek için doğru adımı atmak istiyorsanız, bizimle iletişime geçin!
