Hamilelik her ne kadar kadının vücudu üzerinde karar verme hakkıyla doğrudan ilgili bir konu olsa dahi, Türk Ceza Kanunu belirli sınırlar çizmektedir. Bu sınırların haricinde yapılan her düşük, hukuken “yasadışı kürtaj” ya da “çocuk düşürtme suçu” olarak kabul edilmekte ve ağır cezalara yol açabilmektedir.
TCK 99 – Çocuk Düşürtme Suçu Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 99. maddesi, hamile bir kadının rızasıyla ya da rızası olmadan gebeliğin sonlandırılması (kürtaj) durumlarını düzenlemektedir.
Kadının Rızasıyla Çocuk Düşürtme (TCK 99/1)
Hamile bir kadının rızasıyla, gebeliği yasal süresi dışında veya yetkili olmayan kişilerce sonlandırılırsa:
- Fail (doktor, ebe, kişi) hakkında 1 yıldan 4 yıla varana kadar hapis cezası verilmektedir.
Bu durumda, kadının rızası olsa bile yasal sınır aşıldıysa suç oluşur.
Kadının Rızası Olmadan Düşük Yaptırmak (TCK 99/2)
Bir kadına rızası olmadan düşük yaptırmak, doğrudan kişinin vücut bütünlüğüne saldırı kabul edilir.
- 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörülür.
- Kadın bu müdahale sonucu ölürse, ceza müebbet hapis olabilir (TCK 99/4).
Hamilelik 10 Haftayı Aşmışsa Ne Olur?
Türk hukukuna göre:
- Gebeliğin 10. haftasına kadar, kadının rızası ve sağlık gerekçesi var ise yasal kürtaj mümkün.
- Fakat 10 haftayı aşan gebeliklerde, kürtaj yalnızca:
- Anne sağlığı ciddi risk altındaysa,
- Bebek yaşamsal olarak sağlıksızsa,
- Bir adli tıbbi zorunluluk varsa (tecavüz, ensest ya da benzeri),
hakim kararı ya da doktor heyeti kararıyla yapılabilir.
Aksi taktirde her müdahale yasadışı çocuk düşürtme suçunu oluşturur.
Kadın Rıza Göstermeden Kürtaj Yaptırırsa?
Kadının hiçbir şekilde izni olmadan yapılan kürtaj, hem kişiye karşı işlenen suçtur, hem de çocuğa karşı. Bu durumda:
- TCK 99/2 gereği 5 yıldan 10 yıla kadar hapis,
- Kadının zarar görmesi ya da ölmesi halinde nitelikli sonuçlar devreye girer.
Kendiliğinden Düşük Suç Mudur?
- Kendiliğinden olan düşükler, yani ilaç, bitki, darbe ya da dış müdahale olmadan gerçekleşen gebelik sonlanmaları suç değildir.
- Ancak, düşük yapması için kadına ilaç verilmesi, şiddet uygulanması, psikolojik baskı yapılması gibi durumlar suça girer.
Yasaya Aykırı Kürtaj Yapan Doktorun Durumu
Yasaya aykırı kürtaj yapan sağlık çalışanı:
- Mesleki sorumluluk dışında hareket etmiş olur,
- Hem TCK 99 gereği hapis,
- Hem de hekimlik mesleğinden geçici/kalıcı men ile karşılaşabilir.
Yargıtay’dan Örnek Karar
Yargıtay 1. Ceza Dairesi, kadının rızası olmadan düşük yapılmasını “nitelikli insan sağlığına müdahale” olarak değerlendirmiş ve failin eylemini hem TCK 99 hem de TCK 86 (kasten yaralama) kapsamında değerlendirmiştir.
Sık Sorulan Sorular
Tecavüz sonucu hamilelikte kürtaj serbest mi?
- Evet. Savcılık kararı ve doktor raporu ile, gebeliğin 20. haftasına kadar kürtaj yapılabilmektedir.
Kadın ilaç içerek kendi kendine düşük yaparsa suç mu?
- Hayır, TCK 99 kadının kendisini değil, müdahalede bulunan üçüncü kişileri cezalandırır.
Eşi izin vermezse kürtaj yapılabilir mi?
- Türk hukukunda evli dahi olsalar, kadının tek başına rızası yeterli görülür. Eşinin onayı aranmaz.
Sonuç: Kürtaj Haktır, Ama Hukuki Sınırlar İçindeyse
Her kadın, bedeni üzerinde söz sahibidir. Fakat Türk Ceza Kanunu, bu hakkın belirli kurallar içinde kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. Yasal süre ve sağlık gerekçesi haricinde yapılan her tür müdahale, çocuk düşürtme suçu sayılmakta ve cezalandırılmaktadır.
Bu sebeple hem kadınların hem de sağlık çalışanlarının yasal sınırlarını iyi bilmesi, hak ve yükümlülüklerinin farkında olması gerekmektedir.
