İftira, toplumumuzda en ağır sonuçlara sebep olabilen suçlardan biri. Suçsuz birini, işlemediği bir fiilden dolayı yetkili mercilere suçluymuş gibi göstermek, hem kişinin özgürlüğünü hem de toplumdaki saygınlığını zedeler. Türk Ceza Kanunu (TCK) 267. maddede düzenlenen iftira suçu, bu nedenle ciddi yaptırımlara bağlanmıştır.
İftira Suçunun Tanımı
TCK 267’ye göre iftira; bir kimseye işlemediği bir suçu isnat ederek, hakkında soruşturma veya kovuşturma başlatılmasına sebep olmak şeklinde tanımlanır. Buradaki temel unsur, isnat edilen fiilin gerçeğe aykırı olmasıdır. Yani kişi gerçekten suçu işlemişse, ortada iftira değil, ihbar veya şikayet söz konusudur.
İftira Suçunun Unsurları
İftiranın cezalandırılabilmesi için bazı koşulların gerçekleşmesi gerekir:
- Kasıtlı hareket: Failin bilerek ve isteyerek suçsuz birini suçlaması gerekir.
- Suç isnadı: Somut bir fiil isnat edilmelidir. “Zaten berbat biridir” benzeri genel bir ifade iftira sayılmıyor.
- Yetkili mercilere bildirim: İftira ancak adli veya idari mercilere yapılırsa suç oluşturur. Sadece özel konuşmalarda başkasına suç isnat etmek iftira değil, hakaret kapsamında değerlendirilebilir.
Cezası Nedir?
Kanunda iftira suçunun cezası, 1 yıldan 4 yıla kadar hapis olarak düzenlenmiştir. Ancak bazı durumlarda ceza artmaktadır:
- Eğer iftira sonucu kişi gözaltına alınırsa, tutuklanırsa veya hakkında dava açılırsa ceza daha ağır verilir.
- İftira nedeniyle kişi mahkûm olup ceza alırsa, iftiracı da aynı cezaya mahkûm edilir. Bu durum, adaletin korunması açısından oldukça dikkat çekicidir.
- İftiranın basın-yayın yoluyla yapılması halinde ise ceza yarı oranında artırılır.
Yargıtay Kararlarından Örnekler
Yargıtay içtihatlarında iftira suçunun sınırları net çizilmiştir. Örneğin, sırf husumet nedeniyle komşusunu hırsızlıkla suçlayan bir kişinin iftiradan mahkûm edildiği kararlar vardır. Aynı şekilde, memuriyet görevinden uzaklaştırılmasına sebep olacak şekilde sahte tutanak düzenleyen kişilerin de iftira suçundan cezalandırıldığı görülmektedir.
İftira ile Hak Arama Arasındaki Fark
Bazen kişiler, haklarını ararken karşı taraf hakkında şikayette bulunur. Eğer şikayet iyi niyetli ve mevcut delillere dayalıysa, daha sonra suç isnadı doğru çıkmasa bile iftira sayılmaz. Ancak delil olmadan, sırf karşı tarafı zor durumda bırakmak için suç isnadı yapılmışsa, bu durumda iftira suçu gündeme gelir.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz
Sonuç
İftira, hem bireyin kişilik haklarını hem de adalet sistemine olan güveni sarsan ağır bir suçtur. TCK 267 ile getirilen düzenleme, kişilerin haksız yere yargı önüne çıkarılmasını engellemeyi amaçlar. Unutulmamalıdır ki, suçsuz birini suçlamak, sadece ona değil, topluma da zarar verir.
