Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi, hakaret suçunu düzenlemektedir. Hakaret, bir kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici biçimde fiil ya da sözlerle saldırıya uğraması durumudur. Maddenin 3. fıkrasında ise kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret ayrı bir düzenleme olarak ele alınmıştır.
Kamu Görevlisine Hakaret Nedir?
Kamu görevlisi, devlet adına kamu gücünü kullanan kişidir. Hakaret suçu, herhangi bir tarafa yöneltildiğinde bile ceza gerektirirken, kamu görevlisine görevinden dolayı yapılması durumunda daha ağır bir yaptırım öngörülmekte.
Örneğin:
- Polis memuruna görevini yaptığı sırada hakaret etmek,
- Mahkemede hâkime küçük düşürücü sözler sarf etmek,
- Belediye zabıtasına görevini ifa ederken küfür etmek,
bu kapsamda değerlendirilir.
Suçun Unsurları
- Fail: Herkes bu suçun faili olabilir.
- Mağdur: Kamu görevlisi olmalıdır.
- Bağlantı: Hakaretin, kamu görevlisinin görevinden dolayı yapılmış olması gerekir.
- Fiil: Onuru, şerefi ve saygınlığı zedeleyebilen söz ve davranışlar.
Hakaret, kamu görevlisine kişisel husumet sebebiyle değil, görevinden ötürü yapılıyorsa TCK 125/3 devreye girer.
Cezası
- Kamu görevlilerine görevlerinden ötürü hakaret eden kişiler hakkında bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.
- Hakaretin alenen (örneğin sosyal medya veya kalabalık ortamda) işlenmesi halinde ceza altıda bir oranında artırılır.
Yargıtay kararlarında, hakaretin gerçekten görevle bağlantılı olup olmadığı titizlikle incelenmektedir.
Örnek: Bir vatandaşın, işlem yapmadığı için memura “sen işini bilmiyorsun, beceriksizsin” demesi görevle bağlantılı hakaret olarak kabul edilmiştir.
Ancak görev dışında, özel hayatla ilgili sarf edilen sözler bu madde kapsamında değerlendirilmez.
Günlük Hayatta Örnekler
- Trafik cezası yazacak polislere “sen insan değil misin” gibi sözler kullanmak,
- Ruhsatsız iş yerine işlem yapan zabıtaya küfür etmek,
- Mahkemede hâkime onur kırıcı ifadeler kullanmak.
Bu örnekler, TCK 125/3 kapsamında hakaret suçuna girer.
Sonuç
TCK 125/3, kamu görevlilerinin görevlerini güven içinde yapabilmesi için özel bir koruma sağlamaktadır. Devletin işleyişi ve vatandaş-devlet ilişkilerinde güvenin korunması açısından bu düzenleme büyük önem taşır.