Dijital çağda çocuklar, interneti eğlence, eğitim ve sosyalleşme aracı olarak yoğun bir şekilde kullanıyor. Ancak çevrim içi dünyanın sunduğu fırsatlar kadar riskleri de var. Özellikle son yıllarda artış gösteren siber zorbalık (cyberbullying), çocukların ruhsal ve sosyal gelişimini olumsuz etkileyen en ciddi tehditlerden biri haline gelmiş durumda. Bu noktada ebeveynlerin çocuklarını koruma hakkı ve sorumluluğu, aynı zamanda hukuki çerçevede de önemli bir alan tutuyor.
Siber Zorbalık Nedir?
Siber zorbalık, dijital ortamda bir kişiye yönelik hakaret, tehdit, küçük düşürme, ifşa etme ya da dışlama benzeri olumsuz davranışların tümünü kapsamaktadır.
- Sosyal medya üzerinden yapılan hakaretler,
- WhatsApp gruplarında dışlama ya da küçük düşürücü ifadeler,
- Oyun platformlarında hakaret ve tehditler,
- Çocuğun özel fotoğraflarının izinsiz paylaşılması,
siber zorbalığın en yaygın örnekleri arasındadır.
Çocuğun Psikolojik ve Sosyal Hakları
Türk Medeni Kanunu’na göre çocuk, korunmaya muhtaç birey olarak kabul edilmektedir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi de çocukların şiddetten korunma hakkını güvence altına alır. Siber zorbalık, yalnızca psikolojik şiddet değil, aynı zamanda çocuğun eğitim hakkını ve sağlıklı gelişim hakkını da zedeler.
Ebeveynlerin Hukuki Hakları ve Başvuru Yolları
1. Suç Duyurusunda Bulunma
Türk Ceza Kanunu (TCK), internet üzerinden işlenen hakaret, tehdit, şantaj ve kişisel verilerin ifşası gibi eylemleri suç olarak düzenlemiştir. Ebeveynler, çocuğun maruz kaldığı eylemler için Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunabilir.
2. Kişisel Verilerin Korunması
Çocuğun izinsiz fotoğrafının veya videosunun paylaşılması, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında ihlal sayılır. Ebeveynler, bu tür durumlarda hem KVKK Kurumu’na başvuru yapabilir hem de sorumlular hakkında tazminat davası açabilir.
3. Tazminat Davası Açma
Siber zorbalık, çocuğun kişilik haklarını ihlal eder. Türk Medeni Kanunu’nun 24. ve 25. maddeleri uyarınca, ebeveynler çocuğun adına manevi tazminat davası açabilir.
4. Okul ve Milli Eğitim Müdürlüğü’ne Başvuru
Eğer siber zorbalık okul arkadaşları arasında gerçekleşiyorsa, okul yönetimi devreye sokulabilir. Milli Eğitim Bakanlığı, öğrencilerin güvenliği için disiplin hükümleri ve rehberlik mekanizmalarıyla aileleri destekler.
5. Erişim Engeli Talebi
5651 sayılı İnternet Kanunu kapsamında ebeveynler, çocuklarına yönelik içeriklerin kaldırılması veya erişimin engellenmesi için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) başvurabilir.
Ebeveynlere Pratik Öneriler
- Çocuğunuzla güven temelli bir iletişim kurun, yaşadığı olumsuzlukları anlatabileceği bir ortam yaratın.
- İnternette geçirdiği zamanı ve kullandığı platformları takip edin, ancak baskıcı olmadan rehberlik edin.
- Hukuki süreci geciktirmeden başlatın; çünkü dijital delillerin kaybolma ihtimali yüksektir.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz
Sonuç
Siber zorbalık, çocukların geleceğini tehdit eden ciddi bir problemdir. Ebeveynler hem hukuki hem de psikolojik açıdan çocuklarının yanında olmalı, gerekli durumlarda ise savcılık, mahkeme ve ilgili kurumlar üzerinden haklarını aramalıdır. Unutulmamalıdır ki, çocuğun korunması yalnızca ailelerin değil, devletin ve toplumun da ortak sorumluluğudur.
