Konkordato, mali açıdan zor durumda olan borçlular için alacaklılarla birlikte girdiği bir anlaşma, hukuki süreçtir. İcra ve İflas Kanununda md285 ve devamında düzenlenmiş olup önemi hem borçlu hem de alacaklı açısından ön plana çıkmaktadır. Bu makalemiz de konkordatonun ne olduğu, nasıl bir süreç izlendiği ve dikkat edilmesi gereken hususlar ele alınacaktır.
1.Konkordato Nedir?
Konkordato kelime anlamı olarak anlaşmalı iflas demektir. Borçlarını ödemekte zorlanan veya ödememe tehlikesi bulunan şirketlerin, alacaklılarla bir araya gelerek mahkemece onaylanan yapılandırma sürecine girmesidir. Bu süreçte sadece borçlunun değil alacaklının da menfaatleri gözetilmekte olup iki tarafa da belli düzeyde koruma sağlanmaktadır.
Yargıtay’ın S:2022/2548 E., 2023/238 K da belirtildiği üzere;
Konkordato İİK’ da tanımlanmamış ise de ; öğretide konkordato, dürüst bir borçlunun belli bir zaman kesiti içerisindeki bütün adi borçlarının alacaklılar tarafından kanunda gösterilen nitelikli çoğunlukla kabul edilmesi ve yetkili makamın (mahkemenin) onayı ile gerçekleşen ve borçlunun borcun bir kesiminden kurtulmasını ve/veya ödeme şeklinin borçlu yararına değişmesini sağlayan, haciz ve iflâs gibi klasik ve borçlu bakımından sert cebri icra yöntemlerinin yerine ikame edilmiş bir kolektif icra biçimidir.
2.Konkordato Türleri
İcra İflas Kanununa göre 3 tür konkordato çeşidi bulunmaktadır. Bunlar:
• Adi Konkordato: İflas dışı konkordato olarak da bilinen bu türü İcra ve İflas Kanunu’nun 285-308. maddeleri arasında düzenlenmiştir. İflas edilmeden önce talep edildiği durumlarda karşımıza çıkmaktadır. Adi konkordato da kendi içinde 3’e ayrılmaktadır. Bunlar: vade, tenzilat ve karma konkordatosudur.
– Vade konkordatosu: Borçlunun borç miktarını etkilemezken isminden de anlaşıldığı üzere ödeme süresinin uzatıldığı adi konkordato çeşididir. Alacağın başka belirli bir vade içerisinde ödenmesini öngörmektedir.
– Tenzilat konkordatosu: Alacakların alacağının belli bir kısmından vazgeçmesi ve borçlunun kalan kısım üzerinden ödeme yapması durumudur.
-Karma konkordato: Alacaklı ve borçlunun hem alacağın indiriminde hem de vade hakkında uzlaşmaya vardıkları adi konkordato çeşididir.
•İflastan sonra konkordato: Borçlunun iflas kararının verilmesinden sonra borçlunun talep etmesi ve bu talebin kabulüyle birlikte iflas kararının kaldırıldığı konkordato türüdür.
•Malvarlığının terki suretiyle konkordato: Borçlunun borçlarını ödeyebilmesi için malvarlığının tamamını veya bir kısmını alacaklılara devrettiği, alacaklının da devredilen kısım üzerinde tasarruf yetkisine sahip olduğu konkordato türüdür.
3.Kimler Konkordato Talebinde Bulunabilir?
İcra ve İflas Kanunu’na göre;
°Borçlarını, vadesi geldiği halde ödeyemeyen,
°Vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan
Herhangi bir borçlu konkordato talebinde bulunabileceği gibi iflas talebinde bulunabilecek her alacaklı da konkordato talebinde bulunabilecektir.
4.Konkordato Başvuru Şartları
İcra ve İflas Kanunu madde 305/1’ de yer aldığı üzere;
•Adi konkordatoda teklif edilen tutarın, borçlunun iflası halinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktardan fazla olacağının anlaşılması; malvarlığının terki suretiyle konkordatoda paraya çevirme halinde elde edilen hasılat veya 3.kişi tarafından teklif edilen tutarın iflas yoluyla tasfiye halinde elde edilebilecek bedelden fazla olacağını anlaşılması,
•Teklif edilen miktarın borçlunun kaynakları ile orantılı şekilde olması,
•Konkordato talebinin çoğunlukla kabul edilmiş olması,
•İmtiyazlı alacaklıların tam olarak ödenmesinin ve mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçların ifasının, alacaklı bundan açık şekilde vazgeçmedikçe yeterli bir teminata bağlanmış olması,
•Konkordatonun tasdikinin gerektirdiği yargılama masrafları ve konkordatonun tasdiki durumunda alacaklılara ödenmesi gereken paranın borçlu tarafından mahkeme veznesine depo edilmiş olmasıdır.
5.Konkordato Talebi İçin Gerekli Bilgi ve Belgeler
•Konkordato ön projesi
•Borçlunun malvarlığını ve mali durumunu gösterir belgeler
•Alacaklı ve alacak listesi
•Makul güvence veren denetim raporu
•Diğer belgeler
6.Konkordato Başvuru Süreci
6.1.Başvuru Nereye Yapılmalıdır?
Konkordato talebi, görevli ve yetkili Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yapılır. İcra ve İflas Kanunu md285 ve devamında düzenlendiği üzere;
-Borçlu tacir olmakla birlikte tacir sıfatını taşımaya hak kazanmış bir kimseyse bu başvuru borçlunun merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesi’ne,
-Borçlu tacir değilse başvuru, yerleşim yerinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yapılacaktır.
6.2.Konkordato Süresi
Gerekli bilgi ve belgelerin mahkemeye sunulmasından sonra mahkeme bu belgelerin eksiksiz bir şekilde tamamlandığına karar verir ve üç aylık geçici mühlet verir. Geçici konkordato komiseri veya borçlu bu süreyi en fazla iki ay uzatabilir. Geçici mühlet süresi içerisinde komiser konkordatonun başarıya ulaşma durumunu inceleyerek yazılı rapor üzerine duruşma yapılır. Duruşma da başarılı olacağına dair karar verilirse mahkeme bir yıllık kesin mühlet verir.
Bazı istisnai hallerde bu süre altı aya kadar uzatılabilir. Bütün sürelerin kullanıldığı durumlarda konkordato süresi 23 ay olacaktır.
6.3.Konkordato Nasıl İlan Edilir?
İlk olarak bu sürecin başlaması üzerine tarafların rızası alınmalıdır. Taraflar bu sürece rıza gösterdikten sonra gerekli belgeler toplanarak Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvuru yapılır. Asliye Ticaret Mahkemesi belgeleri de gözden geçirerek konkordatoya uygunluk durumunu değerlendirir. Konkordato komiseri atanır ve bu süreci rapor altına alır. Bu rapor mahkeme tarafından incelenir. Konkordatonun onaylanması durumunda borçlu taraf işlemleri başlatır ve borçların belirlenen süreç içinde ödenmesi sağlanır.
7.İflasın Ertelenmesi Kurumu ve Konkordato Arasındaki Başlıca Farklar
•İflasın ertelemesinde alacaklıların rızası aranmaz fakat konkordatoda alacaklıların bu sürece onay vermesi gerekmektedir.
•İflasın ertelenmesinde süreç boyunca faiz işlerken konkordatoda esas alınan değerler faize tabi tutulmaz.
•İflasın ertelenmesi 5 yıl sürebilir, konkordato ise en fazla 23 ay sürebilmektedir.
•İflasın ertelenmesi kurumu 15 Mart 2018’de kaldırılmıştır olup daha etkin ve işlevsel çözüm sunan konkordato faaliyete geçmiştir.
•Son olarak iflasın ertelenmesinden farklı olarak konkordato kurumunda komiserlerin etkin bir role sahiptir.
8.Konkordato ile İlgili Hukuki Destek
Finansal açıdan zorluk yaşayan borçlular için konkordato önemli bir hukuki çözüm yoludur. Konkordato sürecinde bu talebin hazırlanması, mahkemeye başvuru, geçici ve kesin mühlet süreç aşamalarında avukatın desteği kritik önem taşımaktadır. Hukuki destek almak, konkordato sürecini doğru yönetmek adına büyük önem taşımaktadır. Karahan Hukuk Bürosu, bu konularda hukuki destek sağlamakta olup müvekkillerin haklarını etkili bir şekilde savunmaktadır.
