Ceza yargılamasının en kritik belgelerinden biri iddianamedir. Peki iddianame nedir, kim hazırlar, hangi aşamada devreye girer ve neden bu kadar önemli?
İddianame Nedir?
İddianame, Cumhuriyet savcısının yürüttüğü soruşturma sonucunda hazırladığı ve suç işlendiğine dair yeterli şüphe bulunduğunu düşündüğü kişiye karşı düzenlenen resmi belgerdir. İddianamenin amacı, mahkemeyi bilgilendirmek ve kamu davasının açılmasını sağlamaktır.
Kim Hazırlar?
İddianame sadece Cumhuriyet savcısı tarafından hazırlanabilir. Savcı, topladığı delilleri değerlendirir; şüphelinin eyleminin Türk Ceza Kanunu’nda suç oluşturduğuna kanaat getirirse iddianame düzenler.
İddianamenin İçeriği
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 170. maddesine göre iddianamede şu hususlar yer alır:
- Şüphelinin kimlik bilgileri
- Mağdurun veya müştekinin bilgileri
- Suçun işlendiği yer, tarih ve zaman
- Suçun işlendiği iddia edilen olayların özeti
- Uygulanması istenen kanun maddeleri
- Toplanan deliller
İddianamenin Kabulü
Savcının hazırladığı iddianame, doğrudan davayı başlatmaz. Önce görevli ve yetkili mahkemeye sunulur. Mahkeme, iddianameyi inceler:
- Eğer deliller yeterli görülürse iddianame kabul edilir ve dava açılır.
- Eksik, yetersiz veya hukuka aykırı bulunursa iddianame iade edilir.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz
İddianame Ne İşe Yarar?
İddianame, ceza davasının çerçevesini çizer. Hakim, dava sürecinde iddianamede belirtilen suç ve olayların dışına çıkamaz. Bu sebeple iddianame, sanığın hangi suçtan yargılanacağını kesinleştirmektedir.
Örnek
Bir kişi, mala zarar verme suçlamasıyla soruşturuluyor. Savcı, tanık ifadeleri ve kamera kayıtlarına dayanarak suç işlendiğine kanaat getirirse iddianame düzenler. Mahkeme iddianameyi kabul ettiği taktirde artık kişiler “sanık” olurlar ve dava başlar.
Sonuç
İddianame, ceza yargılamasında “başlangıç noktası”dır. Savcı için bir iddia, sanık için savunulması gereken bir suçlama, mahkeme içinse davanın sınırlarını belirleyen ana belgedir.