Ceza yargılamasında kullanılan kavramlar, hukuk eğitimi almamış kişiler için çoğu zaman karmaşık gelebilir. Özellikle mahkemede ya da savcılık süreçlerinden hakim olduğumuz “sanık”, “müşteki”, “şüpheli” gibi kelimeler, davanın taraflarını ve sürecin işleyişini anlamak adına oldukça önemli.
Sanık Kimdir?
Sanık, hakkında kamu davası açılmış kişidir. Savcının hazırladığı iddianame mahkemece kabul edilince şüpheli sıfatı sona erer ve sanık sıfatı başlar. Sanık, mahkeme süresince kendisini savunma hakkına sahiptir.
Müşteki Kimdir?
Müşteki, işlenen suçlardan direkt zarar gören ve şikayet hakkını kullanan kişilerdir. Halk arasında “davacı” veya “şikâyetçi” olarak da bilinir. Ancak her mağdur müşteki olmayabilir; müşteki olabilmek için suçtan zarar gören kişinin şikâyetçi olması gerekir.
Şüpheli ile Sanık Arasındaki Fark
- Şüpheliler, soruşturma döneminde hakkında suç işlendiğine dair kanaat bulunan kişilerdir.
- Sanık, iddianamenin kabulüyle birlikte kovuşturma evresinde yargılanan kişidir.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz
Mağdur ve Katılan
- Mağdur, suçtan zarar gören herkes.
- Katılan, mağdur olup aynı zamanda ceza davasına taraf olan kişilerdir. Katılan sıfatı için şikâyet dilekçesi vermek gerekir.
Neden Bu Kavramları Bilmek Önemlidir?
Hukuki sürece taraf olan bireyler, haklarını etkin kullanabilmek için bu terimlerin ne anlama geldiğini bilmelidir. Örneğin, müşteki sıfatıyla başvuran kişi, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında dosyayı inceleme ve delil sunma hakkına sahiptir. Sanık ise adil yargılanma ve savunma hakkıyla korunur.