Dava Dilekçesinde Geri Dönüş Mümkün mü?
Dava Açtım Ama Vazgeçtim:Şimdi Ne Olacak?
Hukuki süreçlerin doğası gereğince, bir davacı dava açtıktan sonra çeşitli nedenler ile (karar değişikliği, anlaşma, hata vb.) davasından vazgeçmek isteyebilmektedir. Bu noktada Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 127. maddesi, devreye girer ve davacıya önemli bir hak tanır: Dava dilekçesinin tebliğinden önce davayı geri alma hakkı.
HMK 127 Ne Diyor?
HMK m. 127: “Dava dilekçesi henüz karşı tarafa tebliğ edilmemişse, davacı davasını ıslah etmeden geri alabilmektedir. Bu durumda dava açılmamış sayılabilir.”
Bu madde ile beraber, davanın henüz usulen başlamamış sayıldığı sebebiyle erken evrede davacıya tek taraflı geri çekilme hakkı tanınmaktadır.
Dava Açılmamış Sayılır Ne Demek?
Dava dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilmeden önce geri alındığında takdirde, hukuki sonuçları doğurmaz.
Bu durumda:
• Davalının savunma hakkı henüz doğmamış olur.
• Harçlar iade edilmez, ancak karşı tarafa masraf yüklenmez.
• Aynı konuda yeniden dava açmak mümkün (kesin hüküm henüz oluşmadığı sebebiyle).
Bu, davacının risk almadan bir “geri dönüş kapısı” bulabilmesini sağlar.
Örnek Olay
Farz edelim ki bir işveren, eski işçisine karşı tazminat davası açtı. Ancak dava dilekçesi mahkeme tarafından henüz işçiye tebliğ edilmeden, taraflar arasında uzlaşma sağlandı. İşveren bu aşamada davayı geri almak isterse, HMK 127 uyarınca hiçbir ek işlem gerekmeden dosya açılmamış sayılır.
Yargıtay Ne Diyor?
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2018/4321 E., 2019/8765 K. sayılı kararında şu ifadeler yer almıştır:
“Davacı, dava dilekçesi tebliğ edilmeden önce mahkemeye verdiği dilekçe ile davasından vazgeçmiş ve dosya bu nedenle işlemden kaldırılmıştır. Bu durumda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, esasa girilerek hüküm kurulması hukuka aykırıdır.”
Bu içtihat, HMK 127’nin davayı sona erdiriciliğine vurgu yapar. Yani mahkemenin artık davayı inceleyip karar vermesi mümkün değildir.
Geri Almanın Sınırları Var mı?
Evet. Davacı bu hakkı sadece karşı tarafa tebliğ öncesi kullanabilir. Tebliğ gerçekleştikten sonra ise geri alma değil, ancak feragat, ıslah veya davadan vazgeçme gibi daha farklı yollar izlenmelidir. Bunlar ise karşı tarafın rızasına bağlı olabilir ya da bazı sonuçlar doğurabilir (örneğin kesin hüküm, vekalet ücreti gibi).
Sonuç: Davacının Düşünme Payı
HMK 127, davacıya “geri dönüş hakkı” tanıyarak hem mahkemelerin gereksiz iş yükünden korunmasını hem de tarafların özgür iradesini esas alan bir sistemin inşasını sağlar. Davacılar için bu madde, bir nevi “pişmanlık süresi” işlevi görür. Dava dilekçesi gönderilmeden önce bu hak kullanılırsa, hiçbir hukuki risk doğmadan süreç durdurulabilir.Bizimle iletişime geçebilirsiniz.
