(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, bu suçun cezasıyla cezalandırılır.
Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.
(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
(4) Hakaretin alenen işlenmesi (belirsiz sayıda kişinin algılayabileceği bir ortamda işlenmiş olması yeterlidir) halinde ceza artırılır.
(5) Zincirleme hakaret: Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi halinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.
Mağdurun Belirlenmesi (TCK m. 126/1)
Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer isnat niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiş hem de hakaret açıklanmış sayılır.
İsnadın İspatı (TCK m. 127)
(1) İsnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması halinde kişiye ceza verilmez.
Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmişse, isnat ispatlanmış sayılır.
Bunun dışındaki hallerde isnadın ispatı, ancak:
- İsnat olunan fiilin doğru olup olmadığının anlaşılmasında kamu yararı bulunmasına, veya
- Şikayetçinin ispata razı olmasına bağlıdır.
İspat edilmiş fiilden söz edilerek kişiye hakaret edilmesi halinde yine de cezaya hükmedilir.
İddia ve Savunma Dokunulmazlığı (TCK m. 128/1)
Yargı mercileri veya idari makamlar nezdinde yapılan yazılı veya sözlü başvuru, iddia ve savunmalar kapsamında ileri sürülen somut isnatlar ya da olumsuz değerlendirmeler nedeniyle ceza verilmez. Ancak:
- Bu isnat ve değerlendirmeler gerçekçi,
- Somut vakıalara dayanmalı,
- Uyuşmazlıkla bağlantılı olmalıdır.
Haksız Fiil Nedeniyle veya Karşılıklı Hakaret (TCK m. 129)
(1) Hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde verilecek ceza üçte birine kadar indirilebilir veya ceza verilmekten vazgeçilebilir.
(2) Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi halinde kişiye ceza verilmez.
(3) Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde olayın mahiyetine göre her iki tarafa da ceza verilmeyebilir veya ceza hafifletilebilir.
Kişinin Hatırasına Hakaret (TCK m. 130)
(1) Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına, en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.
Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza, altıda biri oranında artırılır.
(2) Bir ölünün kısmen veya tamamen cesedine hakaret eden kişi yine cezalandırılır.
Soruşturma ve Kovuşturma Koşulu (TCK m. 131)
(1) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hakaret hariç olmak üzere; hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır.
(2) Mağdur şikayet etmeden önce ölürse veya suç ölmüş olan kişinin hatırasına karşı işlenmişse; ölenin ikinci dereceye kadar üstsoyu ve altsoyu, eşi veya kardeşleri şikayet hakkına sahiptir.
Açıklayıcı Notlar
- Kişiye isnat edilen somut olgu kişinin fiziksel veya psikolojik bir özelliğine vurgu yapsa da hakaret suçunu oluşturur.
- Kaba ya da nezaketsiz davranışlar, hakaret suçuna vücut vermez.
- Beddua niteliğindeki sözler, hakaret suçunu meydana getirmez.
- Seçimlik hareketli suçtur.
- Kamuoyu tarafından tanınan kişiler, eleştiriye daha açık sayılır; bunlara yöneltilen sert eleştiriler normal kişilere göre farklı değerlendirilir.
- Mağdurun yüzüne karşı hakarette, mağdurun hakaret içeren söz veya davranışları o esnada öğrenmesi yeterlidir.
- Telefon, mail, mektup gibi yöntemlerle yapılan hakaret de mağdurun yüzüne karşı yapılmış sayılır.
- Mağdurun yokluğunda hakaret suçu, hakaretin en az üç kişi tarafından öğrenilmesiyle oluşur.
- Bu üç kişi aynı ortamda bulunmak zorunda değildir.
- Hakaret eden kişi bu üç kişiye dahil edilmez.
