1- Evlenme Şartları
Medeni kanunumuza göre geçerli bir evliliğin kurulabilmesi için bazı şartların bir arada bulunması gerekmektedir. Bu şartları sıralayacak olursak;
- Ayırt etme gücüne sahip olmak (yani yaptığı iş ve işlemlerin anlam ve önemini kavrayabilecek düzeyde olmak),
- Kanunun belirlediği evlenme yaşını doldurmuş olmak,
- Ergin olmayan veya kısıtlı olanlar için yasal temsilcilerinin rızası,
- Kesin evlenme engelinin bulunmaması,
- Mevcut bir evliliğin bulunmaması,
- Kadın için bekleme süresinin sona ermiş olması,
- Tehlikeli/bulaşıcı hastalık taşımamak,
- Sağlık raporunun/resmi sağlık kurulu raporunun bulunması,
- Yetkili evlendirme memuru önünde, tarafların evlenme iradelerini art arda ve sözlü olarak belirtmeleri gerekmektedir.
2- Evlenme Yaşı
On sekiz yaşını doldurmuş, mahkemece vesayet altına alınmamış olan erkek ve kadın başka bir kimsenin rızası veya iznine bağlı olmaksızın evlenir.
Medeni kanunumuza göre erkek veya kadın 17 yaşını doldurmadıkça evlenemez. Bu yaş sınırı olağan evlenme yaşıdır. Bu durumda 18 yaşını doldurmamış olan kişinin evlenmesi için ana babasının veya vesayet altındaysa yasal temsilcisinin rızası gerekir.
Olağanüstü durumların varlığı halinde mahkeme kararına dayanarak 16 yaşını doldurmuş kişinin evlenmesi mümkündür. Burada ana-babanın veya vasinin onayı şart değildir ancak mahkeme mümkün olduğu durumlarda bu kişileri de dinler ve görüşlerini alır.
Ancak 16 yaşını doldurmamış kişiler hiçbir surette evlenemezler.
3- Kesin Evlenme Engelleri Nelerdir?
a- Hısımlık Sebebiyle
TMK madde 129’a göre bazı kişiler arasında hısımlık sebebiyle kesin evlenme engeli bulunmaktadır. Bu kişiler arasında evlilik bir şekilde gerçekleşse bile hukuken yok hükmünde olacaktır;
1- Üstsoy ile altsoy arasında,
2- Kardeşler arasında,
3- Amca/hala/teyze/dayı ile yeğenleri arasında,
4- Eşlerden biri ile diğerinin üstsoyu ve altsoyu arasında.
b- Evlat Edinme Sebebiyle
Evlat edinen ile evlatlık arasında veya bunlardan biri ile diğerinin altsoyu ve eşi arasında evlenme yasağı vardır.
4- Kadın İçin Bekleme Süresi Nedir?
Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün geçmedikçe evlenemez. Doğurmakla süre biter. Kadının önceki evliliğinden gebe olmadığının anlaşılması veya evliliği sona eren eşlerin yeniden birbiriyle evlenmek istemeleri hallerinde mahkeme bu süreyi kaldırır.
5-Evlenme Dosyalarında Bulunması Gereken Belgeler
Evlenme dosyasına aşağıdaki belgeler konulur:a) İki örnek olarak düzenlenen evlenme beyannamesi.b) Resmi veya özel sağlık kurum ve kuruluşundan alınmış sağlık raporu/resmi sağlık kurulu raporu.c) Rıza belgesi.ç) Vesikalık fotoğraf.d) Nüfus kayıt örneği veya evlenme ehliyet belgesi.
Ayrıca yaşlarının küçüklüğü veya hacir altına alınmış olmaları sebebiyle evlenmeleri ana, baba veya vasinin rızasına bağlı olanlar, müracaat sırasında evlenme beyannamesine bunların rızalarını gösterir belgeyi de eklemek zorundadır.
Evlendirme memuru, müracaat eden her Türk vatandaşından nüfus kayıt örneği ister ve dosyaya ekler. Sadece nüfus cüzdanına veya TC. kimlik kartına göre evlenme yapılamaz.
Yabancılar İçin Gerekli Belgeler
Yabancılar için, yetkili merkezi makamlarca veya o devletin yerel temsilcilikleri tarafından kişinin adını, soyadını, ana ve baba adı ile doğum tarihini ve evlenmesine engel halinin bulunup bulunmadığını gösterir şekilde düzenlenerek verilmiş ve usulüne göre tasdik edilmiş olan belge, evlenme ehliyet belgesi kabul edilir.
Vatansız, mülteci ve vatandaşlık durumu düzgün olmayanların evlenme ehliyet belgelerinin ise Evlendirme Yönetmeliğinin 13’üncü maddesinde belirtildiği üzere, kayıtların tutulduğu makamlarca, kişinin tam künyesi ile kayıttaki bilgilere göre evlenmesine engel halinin olup olmadığını belirtir şekilde ve tasdiklenmiş olması gerekir.
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 61, 62, 63 ve 91’inci maddelerine göre mülteci, şartlı mülteci, ikincil koruma statüsünde bulunanlar ve geçici koruma altına alınanların Evlendirme Yönetmeliğinin 13’üncü maddesi kapsamında, İl Göç İdaresi Müdürlüğünce kişinin kimlik bilgileri ile medeni halini gösterir şekilde düzenlenmiş ve onaylanmış belge de evlenme ehliyet belgesi kabul edilir.
6-Evlenme İzin Belgesi Nedir?
Dosyanın incelenmesi sonucunda evlenmelerine engel bir hallerinin bulunmadığı ve belgelerinin de tam olduğu tespit edilen çiftlere istedikleri takdirde, beyannamenin izin belgesi bölümü onaylanarak verilir.Böyle bir belgeyi alan çiftler, yurt içinde ve yurt dışında evlendirmeye yetkili makam huzurunda, ayrıca bir dosya düzenlenmesine lüzum kalmaksızın evlenebilirler.Belge verildiği tarihten itibaren 6 ay süre ile geçerli olup, bu husus belgede de gösterilir.Bu belgeye dayanarak evlenme yapan; evlenmeyi, belgeyi veren evlendirme memurluğuna 15 gün içinde bildirmekle görevlidir.
7-Evlendirmeye Yetkili Makamlar
a-Yurt İçinde Evlendirme Memurluğu Görev ve Yetkisi : Evlendirme memuru; belediye bulunan yerlerde belediye başkanı veya bu işle görevlendireceği memur, köylerde muhtardır. Bakanlık, il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine, nüfus müdürlüklerine ve dış temsilciliklere, il ve ilçe müftülüklerine evlendirme memurluğu yetkisi ve görevi verebilir. Eşlerden birinin yabancı olması halinde evlendirmeye, belediye evlendirme memurlukları ile nüfus müdürleri yetkilidir.
b-Yurt Dışında Evlendirme Memurluğu Görev ve Yetkisi: Yurt dışında mahalli mevzuatın kabul etmiş olması şartı ile evlendirme memurluğu yetki ve görevi dış temsilciliklerimize aittir. Fahri konsolos ve fahri başkonsoloslukların evlendirme memurluğu yetkisi yoktur.
8- Yurt Dışında Evlenecek Türklerin Durumu
Yurt Dışında Türk vatandaşı kadın ve erkek veya bir Türk vatandaşı ile bir yabancı, bulundukları ülkenin evlendirmeye yetkili makamları huzurunda evlenebilir. Böyle bir evlenme, Türk Medeni Kanunu hükümlerine uygun olmak ve butlanla batıl olmayı gerektiren bir sebep bulunmamak kaydıyla geçerlidir.Bu evliliklerin koca, kocanın yabancı olması halinde kadın tarafından en geç otuz gün içerisinde evlenmeyi yapan yabancı makamdan alınmış belgenin o yerdeki dış temsilciliğe verilmesi veya dış temsilciliğe gönderilmesi suretiyle yapılır. Beyanı alan dış temsilcilik evlenme bildirimini usulüne göre düzenleyerek aile kütüklerine tescil etmekle yükümlüdür.O yerde dış temsilcilik bulunmadığı veya dış temsilciliğe bildirimde bulunulamadığı takdirde, evlenme bildirimi; yabancı makamlardan alınan evlenme belgesinin Türkçeye çevrilip usulüne göre onaylanmış ve Dışişleri Bakanlığınca tasdik edilmiş olması şartıyla yurt içinde nüfus müdürlüğüne verilmek suretiyle de yapılabilir.
9- Türkiye’de Evlenecek Yabancıların Durumu
Türkiye’de bir Türk vatandaşı ile bir yabancı veya aynı devlet vatandaşı olmayan iki yabancı ancak yetkili Türk evlendirme memuru önünde evlenebilirler.
Aynı devlet vatandaşı olan iki yabancı kendi milli kanunu yetki vermiş olduğu takdirde, o devletin Türkiye’deki temsilcilikleri önünde evlenme yapabilecekleri gibi, Türk makamları önünde de evlenebilirler.
Yabancıların evlenme isteklerine dair müracaatları evlendirme memurluğunca kabul edilir ve Evlendirme Yönetmeliğinin Türk vatandaşlarının evlenmeleri hakkındaki hükümleri yabancılar için de uygulanır.
4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamındaki yabancılardan; ikamet izni dışında Türkiye’de bulunan vatansız, mülteci, şartlı mülteci, ikincil koruma statüsünde bulunanlar ve uluslararası koruma başvuru sahipleri ile geçici koruma kapsamına alınan yabancıların müracaatları evlendirme memurları tarafından kabul edilir.
Bunların evlenme manilerinin bulunup bulunmadığı il göç idaresi müdürlüklerince tutulan dosyalarındaki bilgi ve belgelere göre il göç idaresi müdürlüklerince tespit edilerek evlenme ehliyet belgesi düzenlenir.
Yetkili Türk makamları önünde evlenen yabancı uyruklu kadın ve erkeğe bir aile cüzdanı ve ayrıca istekleri üzerine çok dilli evlenme belgesi düzenlenerek verilir.
Konuyla ilgili hukuki danışmanlık almak için ulaşabilirsiniz.
