Madde 123-(1) Davacı, hüküm kesinleşinceye kadar, ancak davalının açık rızası ile davasını geri alabilir. (Ek cümle:22/07/2020-7251/10 md.) Bu takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
HMK madde 123 Gerekçesi
Davanın, davacı tarafından ancak davalının açık rızası ile ve hüküm kesinleşinceye kadar geri alınabileceği düzenlenmiş olup; bu düzenlemeyle geri alma işleminin ne zamana kadar yapılabileceği konusundaki muhtemel tereddütlerin önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Maddede, açık rızadan söz edilmek suretiyle, hâkimin davalı taraftan, davacının davasını ileride tekrar açabilme hakkını saklı tutarak geri aldığı konusunda, rızasının bulunup bulunmadığını açıkça sorması esası da düzenlenmiş olmaktadır.
Davadan Feragat ve Davanın Geri Alınması Arasındaki Farklar
•Davanın geri alınmasında karşı tarafın açık rızası aranmakta olup davadan feragat tek taraflı olarak yapılabilmektedir.
•Davanın geri alınması durumunda taraf şimdilik kaydıyla davadan vazgeçtiği için tekrardan dava açma hakkını saklı tutarken feragat söz konusu olduğunda kesin hüküm oluşacak, aynı husustan dolayı tekrardan dava açılamayacaktır.
•Davanın geri alınması davaya vekaletin kanuni kapsamı içerisindeyken feragatte davaya özel yetki verilmesi gerekmektedir.
•Davanın geri alınmasında taraflar arasında vekalet ücretine hükmedilemez; feragatte ise davacı, dava aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemekle yükümlü olmaktadır.
Yargıtay Kararları
Yargıtay 1.Hukuk Dairesi Sayısı: 2022/2116 E.,2023/1432 K.
Davacı vekili, UYAP sistemi üzerinden 14.10.2024 tarihinde gönderdiği dilekçeyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 123. maddesi uyarınca davayı geri almak istediklerini, bu talepleri doğrultusunda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı…. Sigorta Aracılık Ltd. Şti vekili UYAP sistemi üzerinden 14.10.2024 tarihinde gönderdiği dilekçeyle davacı tarafın davasını geri almasına muvafakat ettiklerini, davacının talebi doğrultusunda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini talep etmiş; davalı … vekili ise yine UYAP sistemi üzerinden aynı tarihte gönderdiği dilekçeyle davacının feragatini kabul ettiklerini belirtmiştir.
Sonuç: davalı … vekilinin UYAP sistemi üzerinden 14.10.2024 tarihinde gönderdiği dilekçe içeriği de değerlendirilerek temyiz incelemesi aşamasında ortaya çıkan davanın geri alınması hususunda Mahkemece ek karar verilmesi gerekir.
Yargıtay 1.Hukuk Dairesi Sayısı: 2024/6 E.,2024/69 K.
Davacı … 09.05.2025 tarihinde Dairemize gönderdiği dilekçeyle davadan vazgeçtiğini belirterek bu yönde bir karar verilmek üzere dosyanın Yargıtaydan geri çevrilmesine karar verilmesini istemiş; davalı … ise aynı tarihte Dairemize gönderdiği dilekçeyle, davacının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 123. maddesi uyarınca verdiği dilekçeden bilgisinin olduğunu, dilekçedeki beyana rızasının olduğunu belirterek gereğinin yapılmasını istemiş; davalının dilekçe içeriği göz önünde bulundurulduğunda davacının davadan feragat mi ettiği yoksa davasını geri mi aldığı hususunda tereddüt hasıl olmuştur.
Sonuç: davadan feragat ile davanın geri alınmasının hukuki sonuçlarının birbirinden farklı olduğu dikkate alınmak suretiyle Mahkemece tarafların dilekçe içerikleri değerlendirilerek temyiz incelemesi aşamasında ortaya çıkan davanın geri alınması/feragat hususunda Mahkemece ek karar verilmesi gerekir.
Yargıtay 12.Hukuk Dairesi Sayısı:2024/2983 E.,2024/5701 K.
Borçlu, hakkında yürütülen kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip nedeniyle icra mahkemesine yaptığı başvuruda, takibe dayanak bono nedeniyle borcunun olmadığı, bononun teminat senedi olduğundan bahisle borca itiraz ederek takibin iptalini talep ettiği, ilk derece mahkemesince; takibin iptaline karar verildiği, taraflarca istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nce borçlunun istinaf başvurusunun esastan reddine, alacaklının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm tesis edilerek davanın reddine karar verildiği, işbu karara karşı borçlu vekili tarafından temyiz yoluna başvurulduktan sonra borçlu vekili ile alacaklı vekilinin birlikte imza altına aldıkları 17/05/2024 tarihli dilekçe sundukları; dilekçede öncelikle borçlu vekilinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 123. maddesi gereğince davanın geri alındığına dair beyanda bulunduğu akabinde alacaklı vekilinin davanın geri alınmasına muvafakat ettiğini beyan ettiği görülmektedir.
Sonuç: davacının davanın geri alınmasına ilişkin beyanı ve davalının açık rızası gözetilerek davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi amacıyla bölge adliye mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
