Bir ürün satın aldığınızda, üretici veya satıcı size belirli bir süre için garanti verir. Bu süre içinde üründe meydana gelen arızalar, kullanıcı hatası dışında ise ücretsiz şekilde onarılmak zorundadır. Ancak kimi zaman, ürün garanti süresi devam etmesine rağmen tamir edilmez veya tamir süreci gereksiz şekilde uzatılır. Peki bu durumda tüketicinin hakları nelerdir?
Garanti Kapsamındaki Ürün Ne Kadar Sürede Tamir Edilmelidir?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre, garanti kapsamındaki ürünlerde arıza bildirimi yapıldıktan sonra tamir süresi en fazla 20 iş günüdür. Bu süre cep telefonu, bilgisayar, televizyon gibi ürünlerde; beyaz eşyalar ve diğer cihazlarda da aynıdır.
Tamir süresi 20 iş gününü aştığında, tüketici artık sadece tamir beklemek zorunda değildir.
Tamir Edilmeyen Ürün İçin Tüketicinin Seçimlik Hakları
Ürün garanti süresi içinde tamir edilmezse veya sürekli aynı arıza tekrarlanırsa, tüketicinin dört farklı hakkı doğar:
- Ürünün ücretsiz onarımı
- Ürünün yenisiyle değiştirilmesi
- Bedel iadesi (sözleşmeden dönme hakkı)
- Arıza nedeniyle bedelde indirim
Bu haklardan biri tüketici tarafından seçildiğinde, satıcı veya üretici bu talebi yerine getirmek zorundadır. Özellikle tamir edilmemiş veya onarım süresi aşılan ürünlerde, para iadesi ya da değişim talebi en sık kullanılan yoldur.
Tazminat Hakkı Ne Zaman Doğar?
Eğer satıcı veya üretici, tüketicinin seçimlik hakkını da yerine getirmiyorsa, sadece ürün değil tüketici de zarara uğramış sayılır. Bu durumda, tüketici manevi ve maddi tazminat talep edebilir.
Örneğin:
- Arızalı televizyonun uzun süre tamir edilmemesi nedeniyle yeni bir televizyon almak zorunda kalmak,
- Uzun onarım süresi nedeniyle işini yapamamak (örneğin, dizüstü bilgisayar arızası nedeniyle çalışma kaybı yaşamak),
- Sürekli mağduriyet ve uğraş nedeniyle yaşanan stres veya moral bozukluğu
gibi durumlarda tazminat talebi gündeme gelebilir.
Nereye Başvurulmalı?
Tüketici, öncelikle satıcıya yazılı şekilde başvuru yapmalıdır. Sorun çözülmezse:
- Tüketici Hakem Heyeti’ne (2025 yılı için yaklaşık 104.000 TL’ye kadar olan uyuşmazlıklarda),
- Tüketici Mahkemesi’ne (daha yüksek tutarlarda) başvurabilir.
Başvuru sırasında ürün faturası, servis fişi, garanti belgesi ve yazışma kayıtları delil olarak kullanılmalıdır.
Sonuç
Garanti süresi dolmadan tamir edilmeyen ürünlerde tüketici mağdur edilmemelidir. 20 iş günü içinde onarılmayan ürün, artık “tamir edilecek ürün” olmaktan çıkar; tüketici, değişim, bedel iadesi veya tazminat talebinde bulunabilir.
Kanun, tüketiciyi koruma yönünde oldukça açıktır: Garanti süresi bitmeden tamir edilmeyen ürün, tüketici aleyhine değil lehine sonuç doğurur.
