Haksız tahrik nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 29. maddesince; “Bir haksız fiilin meydana getirdiği hiddet ya da şiddetli elemin etkisi altında suç işleyen kimseye, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine 18 yıldan 24 yıla kadar, müebbet hapis yerine 12 yıldan 18 yıla kadar hapis cezası verilir. Diğer durumlarda verilecek ceza üçte birden üçte ikiye kadar indirilebilmektedir.”
Biri bana hakaret ederse ve ben vurursam ne olur?
Eğer size ağır hakaret edildiyse ve siz bu etkiyle karşı tarafa vurduysanız, mahkeme haksız tahrik indirimi uygulayabilmektedir.
- Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2021 tarihli bir kararında, “ağır hakaretlere maruz kalan failin anlık öfke ile yaralama suçunu işlemesi” haksız tahrik kapsamında değerlendirilmiş ve cezada indirim yapılmıştır.
Hakaret karşısında kullanılan şiddet çok ağırsa, indirim sınırlı olmaktadır.
Trafikte kavga ettim, karşı taraf bana hakaret etti ve ben saldırdım. Bu durumda ne olur?
Trafikte yaşanan olaylar genelde karşılıklı hakaretler ve itişmelerle olur. Eğer siz ilk başlatan değilseniz ve karşı tarafın ağır hakaretleri üzerine öfkeyle karşılık verdiyseniz, haksız tahrik indirimi alabilmektesiniz.
- Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 2020 tarihli kararında, trafikte önünü kesip hakaret eden kişiye karşılık veren sanığın cezasında haksız tahrik indirimi uygulanmıştır.
Eşim ya da ailem sürekli şiddet ve hakarete maruz kalıyor. Karşılık verirsem ne olur?
Sürekli şiddet, hakaret ya da aşağılanma, kişide biriken öfke ve elem yaratabilmektedir. Eğer bu baskı altında suç işlenirse haksız tahrik gündeme gelebilir.
- Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 2019 tarihli kararında, sürekli şiddet gören bir kadının, kendisine tekrar saldıran eşine karşı işlediği fiilde haksız tahrik indirimi uygulanmıştır.
Haksız tahrik ile meşru müdafaa arasındaki fark nedir?
- Meşru müdafaa: Devam eden bir saldırıya karşı kendini korumaktır. Savunma orantılıysa ceza tamamen ortadan kalkar.
- Haksız tahrik: Saldırı bitmiş olabilir, ancak kişi yaşadığı öfke ve elemle suç işler. Bu durumda ceza tamamen kalkmaz, sadece indirime gidilir.
Her durumda indirim uygulanır mı?
Hayır. Hakim,
- tahrikin derecesini,
- failin ruh halini,
- suç ile haksız fiil arasındaki bağı
inceler ve karar verir. Eğer tepkiniz, haksız fiile kıyasla çok daha ağır ise indirim az uygulanır veya hiç uygulanmaz.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz
Sonuç
Haksız tahrik, bir bahaneden ziyade, insanın öfke ve elem altındayken verebileceği ani tepkilerin hukuki karşılığı olarak kabul edilir. TCK m.29 bu durumu düzenleyerek failin cezasında indirim yapılmasına imkan tanır. Ancak mahkemeler, olayın gelişimini ve tarafların davranışlarını titizlikle değerlendirir.
