Türk Ceza Kanunu’nun 215. maddesince, toplumun huzuru ve adalet duygusunu koruma gayretiyle, suçu ve suçluyu alenen öven kişilere ceza öngörülmektedir. Peki, bu suç hangi durumları kapsar? Her övgü suç sayılır mı?
TCK 215 Ne Diyor?
“İşlenmiş bir suçu ya da işlemiş olduğu suç sebebiyle bir kişiyi alenen öven kişi, iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır.”
Örnek: Sosyal Medyada Suçluyu Kahramanlaştırmak
Bir kişinin terör, cinayet, tecavüz veya benzeri ağır suçlar işlemiş birini “cesur”, “örnek” ya da “haklıydı” şeklinde övmesi, suçluyu yüceltme olarak değerlendirilebilmektedir.
Suçun Oluşması İçin Şartlar:
- Övülen fiilin suç teşkil etmesi gerekir.
- Suçun işlenmiş olması gerekir (henüz işlenmemiş ya da yargı süreci devam eden fiiller bu kapsama girmez).
- Övme aleni olmalıdır (örneğin sosyal medya paylaşımı, mitingde konuşma, gazete röportajı gibi).
- Kamu barışını bozacak nitelikte olmalıdır. Yargıtay kararlarında bu koşul özellikle aranır.
Yargıtay Kararlarından Örnek:
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, bir sanığın sosyal medya hesabında, terör örgütü mensuplarını öven ifadeler kullanmasını TCK 215 kapsamında değerlendirmiş ve mahkûmiyet kararını onamıştır.
Sonuç: Suçluyu Övmenin Cezası Sadece Hukuki Değil, Toplumsaldır
TCK 215 kapsamında “suçu ve suçluyu övme” fiili, yalnızca bireysel bir ifade değildir, aynı zamanda toplumsal barışı da tehdit eden bir davranış olarak değerlendirilmektedir. Sosyal medya paylaşımları başta olmakla beraber, kamuya açık alanlarda yapılan açıklamalar dikkatle değerlendirilmektedir. Her birey düşünce özgürlüğüne sahip olsa dahi, bu özgürlük başkalarının güvenliğini tehdit edecek noktaya geldiğinde sınırlanabilir.
Yargıtay’ın içtihatlarında da görüldüğü üzere, suçlunun “kahraman” ilan edilmesi, kamu düzenini bozabilecek sonuçlara yol açtığında cezai yaptırım kaçınılmaz hale gelir. Bu nedenle, özellikle sosyal medya kullanımında ifade özgürlüğü ile suç işleme özgürlüğü arasındaki fark gözetilmeli, sorumluluk bilinciyle hareket edilmelidir.
