HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) Nedir?
Ceza yargılaması sonucunda sanığa ceza verilmiş olsa bile, bazı durumlarda bu hüküm hemen açıklanmaz. Mahkeme, sanığın belli başlı koşulları yerine getirmesi durumunda, cezayı açıklamadan erteleyebilir. İşte buna “Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)” denmektedir.
Bu karar verildiği takdirde sanık adına 5 sene boyunca suç işlememesi şartı getirilir. Bu süre içerisinde sanığın iyi hâlli olması, başka bir suça karışmıyor olması beklenir.
5 Yıl Suç İşlememe Şartı Ne Anlama Geliyor?
Bu şart, HAGB kararı verilen kişinin, 5 yıl içinde herhangi bir kasıtlı suç işlememesi gerektiği anlamına gelir. Bu süreye “denetim süresi” denir. Bu sürede:
- Kasıtlı bir suç işlenirse, mahkeme daha önce açıklamadığı hükmü açıklar.
- Suç işlenmezse ve kişi yükümlülüklerini yerine getirirse, ceza hiç uygulanmamış sayılır ve sabıka kaydına da işlemez.
Denetim Süresi Ne Zaman Başlar?
Denetim süresi, mahkemenin HAGB kararı verdiği tarihten itibaren başlar. O tarihten itibaren 5 yıl süre boyunca kişi dikkatli davranmalıdır ve sabıkasız kalmalıdır.
Bu Sürede Hangi Suçlar HAGB’yi Bozar?
Sadece kasıtlı suçlar HAGB kararının bozulmasına neden olur. Taksirle (örneğin trafik kazası sonucu istemeden birinin yaralanması) işlenen suçlar bu kapsamda değerlendirilmez.
Ancak şu durumlar bozucu etki yapar:
- Kasten adam yaralama
- Hırsızlık
- Hakaret
- Tehdit
- Uyuşturucu kullanımı veya satışı gibi kasıtlı eylemler
Suç İşlenirse Ne Olur?
5 yıl içinde suç işlenirse mahkeme:
- Önceki HAGB kararını ortadan kaldırır,
- Hükmü açıklar ve kişi cezasını çeker (hapis cezası olabilir),
- Yeni işlenen suç nedeniyle ayrıca ceza alır.
Yani kişi hem önceki suçun cezasını, hem de yeni işlediği suçun cezasını birlikte çeker.
Suç İşlenmezse Ne Olur?
Eğer 5 yıl boyunca kişi suç işlemez ve yükümlülüklerine (örneğin eğitim programı, denetimli serbestlik vb.) uygun davranırsa:
- Daha önce verilen ceza hiç uygulanmaz,
- Kişinin sabıka kaydı temiz kalır,
- Adli sicil arşivinde bile yer almaz,
- Devlet memurluğu veya pasaport gibi işlemlerde sorun yaşanmaz.
HAGB Kararı Her Suç İçin Verilebilir mi?
Hayır. HAGB uygulanabilmesi için:
- Sanığın daha önce kasten suçtan mahkûm olmamış olması gerekir.
- Verilmiş cezanın 2 yıl ya da daha az hapis cezası veya adli para cezası olmalıdır.
- Suçun niteliği HAGB kapsamına girmelidir.
Vatandaşların En Çok Merak Ettiği Sorular
HAGB kararı sicile işler mi?
Hayır işlemez. Yalnızca adli sicil arşiv kaydına geçer, sabıka kaydınızda görünmez.
Memur olabilir miyim?
HAGB kararı varsa ve denetim süresi başarıyla tamamlanırsa, sabıka kaydınız temiz sayılır ve kamu görevlerine engel teşkil etmez.
Yurt dışına çıkarken sorun olur mu?
HAGB kararı sabıka kaydı olarak işlemediği için genelde sorun yaşanmaz. Fakat vize işlemleri sırasında arşiv kaydınız istenirse açıklamanız gerekebilir.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz
Sonuç
5 yıl boyunca suç işlememe şartı, kişiye ikinci bir şans tanıyan, ceza sisteminde önemli bir fırsattır. Fakat bu sürenin ciddiye alınması gerekmektedir. Bir anlık hata, hem geçmişteki hem de gelecekteki hayatınızı etkileyebilir. Suç işlenmediği takdirde, sanki hiç ceza alınmamış gibi temiz bir sayfa açılır.
Unutmayın: Suç işlememek sadece hukukî bir yükümlülük değil, aynı zamanda toplumsal sorumluluktur.
